RUMBLE STRIPS
مقدمه
امـروزه خروج وسایل نقلیه ناشی از خستگی و خواب آلودگی راننده، بخش قابل توجهی را در تلفات و صدمات جاده ای به خود اختصاص داده است. با توجه به مطالعات تطبیقـی انجـام شـده، یکـی از مهمتـرین راهکارهای تجربه شده در کشورهای توسعه یافته استفاده از شیارهایی موسـوم بـه شـیارهای هـشدار دهنـده و لرزاننده ( RUMBLE STRIPS ) می باشد. هدف از این پست معرفی دستورالعمل ، ارائه تعریف، مشخصات فنـی و جزئیـات اجرایی شیارهای هشدار دهنده و لرزاننده برای جلوگیری از خروج وسیله نقلیه از مسیر حرکتی خود (انحـراف ئبه چپ و راست) تحت تاثیر عواملی همچون خستگی، خواب آلودگی و خروج از مسیر به علل مختلف از قبیل آب و هوای نامناسب (مه و کولاک) وبه تبع آن واژگونی یا برخورد با وسایل نقلیه روبرو می باشد.
مطالعات و تجارب گوناگون در این زمینه حکایت از کارایی و ایمنی بالای این روش در مقایسه با سایر روشهای معمول در جهت کنترل خستگی و خواب آلودگی دارد. از اینرو با هدف کنترل و کاهش خروج وسایل نقلیه از راهها و پیشگیری از وقوع تصادفات شدید حاصل از آن ، استفاده از این تکنیک در شبکه جاده ای کشور بیش از یک دهه است که در دستور کار قرار گرفته است.
مطالب این پست برابر دستورالعمل مورخه ۱۳۸۶.۵.۱۶ که نحوه اجرای شیار و نوار لرزاننده طولی را توضیح میدهد و همچنین برابر دستور العمل ۱۳۹۱.۲.۲۵ که نحوه استفاده از نوارهای لرزاننده عرضی را تشریح میکند تهیه شده است .
مشخصات و نحوه اجرا شیار لرزاننده طولی برابر دستور العمل ۱۳۸۶.۵.۱۶
۱-تعریف شیـارهای لرزاننده : RUMBLE STRIPS
شیـارها یا برجستگیهای منظمی هستند که در ابعاد مـشخص با استفاده از ماشین آلات خاصی بر روی شانه آسفالتی یا میانه آسفالتی با تراشیدن مقدار مشخـصی از رویـه یـا ایجاد برجستگی روی آن ایجاد می شوند و در اثر عبور وسایل نقلیه منحرف شده از مسیر حرکت، بدون ایجـاد خطر، با ایجاد صدا و لرزش ناشی از عبور لاستیک از روی آنها هشدار لازم جهت بازگشت به مسیر اصلی را به راننده اعلام می نمایند
۲- انواع شیار لرزاننده :
فرو رفتـه : ایجاد شیار با فشار (غلتکی) یا تراشیدن رویه آسفالتی جدید یا موجود.
برجستــه : ایجاد برجستگیهای باریک بر روی رویه آسفالتی توسط رنگ ترافیکی اکستروژن
۳- محورها و مقاطع مورد نظر برای اجرای شیارهای لرزاننده :
الف – در راههای بین شهری با سرعت مجاز بالای ٨۵کیلومتر برساعت با اولویتهای ذیل:
- به ترتیب در آزادراهها،بزرگراهها و راههای اصلی
- به ترتیب در شانه آسفالتی و میانه آسفالتی
- در محورهای دارای ویژگی خسته و کسل کنندگی از قبیل فاصله طولانی بین دو شهر متوالی،یکنواختی مسیر و
ب – از شیارهای لرزاننده در نقاط و مقاطعی از راه که احتمال خروج، انحراف و واژگونی وسایل نقلیه در اثر خستگی و خواب آلودگی رانندگان با توجه به سوابق تصادفات وجود دارد، باید به طول لازم که در ادامه تشریح خواهد شد استفاده گردد
تذکر: وجود شانه آسفالتی برای اجرای شیارهای لرزاننده کناری لازم است
۴- شیـارهای لرزاننده در نقاط ذیل نباید اجرا شوند:
- در مقاطعی از راه که عبور وسایل نقلیه مجاز است ( از قبیل ورودی و خروجی به پارکینگ ها،محل خط کشی های منقطع، دوربرگردانها،تقاطعها و… مانند تصاویر ذیل
- استفاده عرضی در سطح سواره رو راه
- در راهها و مقاطعی از راههای با سرعت مجاز کمتراز ٨۵کیلومتر بر ساعت(به استثناء مواردمشمول بند۳-ب)
- بر روی پلهـا، روگذرها، زیرگذرهـا، راه های بتنی ومحدوده تقاطع ها
- در راههای دارای خط کشی اکستروژن ( به طور کلی در استفاده از شیارهای لرزاننده خط کشی اکستروژن اولویت و تاکید با شیارهای لرزاننده می باشد اما در صورت وجود خط کشی اکستروژن بهتر است تا زمان از بین رفتن آن از شیارهای لرزاننده استفاده نشود)
۵- نکات و ملاحظات اجرایی شیار لرزاننده در طول راه:
- حداقل طول در” نقاط”شناسایی شده با سابقه تصادفات، انحراف یا واژگونی بر حسب کیلومتر ،[سرعت مجاز محور * ۱/۳۰ ] ،جهت اجرای شیار توصیه می شود. بدیهی است طول شیارهای لرزاننـده در “مقاطع” دارای سوابق انحراف و واژگونی بصورت ممتد در طول کل مقطع اجرا گردد.
- پاکسازی مسیر بلافاصله پس از اجرای شـیارهای لرزاننـده لازم و ضـروری مـی باشـد و بایـد همزمان با اجرا صورت پذیرد.
- شیارهایی لرزاننده نیازمند نگهداری فصلی ودوره ای به لحاظ تمیز نگهداشـتن و جلـوگیری از پرشدن شیارها می باشند.
- در مقاطعی که در حال اجرای روکش جدید می باشند استفاده از شیارهای لرزاننده غلتکـی بـر روی آسفالت گرم توصیه می شود
مشخصات هندسی شیارهای لرزاننده طولی :
تذکر : در صورت وجود خط کشی کناری،شیار لرزاننده در فاصله ١٠سانتیمتری آن روی شانه آسفالتی و در صورت عدم وجود خط کشی،شیار لرزاننده بگونه ای اجرا شود که خط کشی آتی کناری روی لبه آسفالت سطح عبور به سمت ترافیک اجرا شود.
تذکر: خط کشی محور راه و حاشیه جزیره وسط روی شیار لرزاننده و در صورتیکه محور راه دارای دو خط کشی به موازات هم باشد ،شیار بین دو خط اجرا شود
[rev_slider alias=”pol”][/rev_slider]
نحوه استفاده از نوارهای لرزاننده عرضی برابر دستور العمل ۱۳۹۱.۲.۲۵
کاربرد های نوار لرزاننده عرضی
مطابق بررسی و کارشناسی های انجام شده و بهره برداری از تجربیات موفق دیگر کشورها در زمینه استفاده از نوارهای عرضی لرزاننده و هشدار دهنده (Rumble Strips) ضوابط اجرای برای دو نوع کاربرد مشخص ذیل در مقاطع خاصی از راهها تعیین میگردد.
کاربرد ۱ – آرامسازی ترافیک و کاهش سرعت
قبل از مقاطعی از راه ماننده تقاطع ، میدان ، مدارس حاشیه راهها ، قوسهای با میزان سرعت عبور ۳۰ کیلومتر بر ساعت کمتر نسبت به سرعت مجاز در مسیر مستقیم و همچنین انتهای آزادراه و بزرگراه تکمیل نشده ، میتوان به صورت تلفیقی از خطوط عرضی و نوارهای لرزاننده تراشیده شده روی آسفالت مطابق طرحهای پیوست بسته به نوع راه و میزان کاهش سرعت مورد نظر استفاده نمود
کاربرد ۲ -هشدار جهت افزایش دقت و هوشیاری راننده
در مقاطعی از راهها که بدلیل شرایط محیطی و ساختاری راه و با توجه به بررسی سوابق موجود ، بروز خستگی و خواب آلودگی رانندگان مشهود باشد، میتوان از نوارهای لرزاننده (تراشیده) عرضی روی آسفالت مطابق طرح های ذیل استفاده نمود.
نکته : نوار لرزاننده باید به صورت یکپارچه در کل عرض معبر اجرا شود و همچنین خط کشی عرضی به رنگ سفید و به صورت دو جزئی یا پیش ساخته و یا پایه آبی اجرا شود.
چند نکته تجربی از تهیه کننده و گردآورنده مطلب
اجرای نوار عرضی لرزاننده در مسیری که رویه مناسبی ندارند توصیه نمی شود.
اجرای نوار لرزاننده عرضی در روی پلها ، سر بالایی و سرازیری و داخل قوس توصیه نمی شود.
تیپ ۱ از کاربرد ۱ :
آرامسازی ترافیک و کاهش سرعت در بزرگراه و آزادراهها با استفاده از خط کشی برجسته و نوارهای لرزاننده عرضی (Rumble Strips) قبل از منطقه خطر همچون انتهای آزادراه و بزرگراه
تیپ ۲ از کاربرد ۱ :
آرامسازی ترافیک و کاهش سرعت در راههای اصلی با استفاده از خط کشی برجسته و نوارهای لرزاننده عرضی (Rumble Strips)
تیپ ۳ از کاربرد ۱ :
آرامسازی ترافیک و کاهش سرعت در راههای فرعی با استفاده از خط کشی برجسته و نوارهای لرزاننده عرضی (Rumble Strips)
تیپ ۱ از کاربرد ۲ :
برای هشدار و افزایش هوشیاری راننده ترافیک در بزرگراه و آزادراهها با استفاده از نوارهای لرزاننده عرضی (Rumble Strips)
تیپ ۲ از کاربرد ۲ :
برای هشدار و افزایش هوشیاری راننده ترافیک در راههای اصلی با استفاده از نوارهای لرزاننده عرضی (Rumble Strips)
هر گونه کپی برداری و باز نشر حتی قسمتی از مطالب فقط با ذکر منبع مجاز می باشد.